این
گاهنبار ، چهارمین از گاهنبارهای شش گانه ی سال میباشد ، که بنا بر باوری کهن
، این چهره و گاهنبار ، هنگام آفرینش گیاهان است .
واژه ی < ایاثرم > ،
ayaatharem
از واژه ی اوستایی < ایا ثریمه > ،ayaatharima
گرفته شده است و برخی آن را بچم < برگشت > دانسته اند و برخی آنرا آغاز سرما
میدانند .
بنا بر روز شمار کهن ایرانی ، این گاهنبار در تابستان بزرگ روی
میداده است ، به هر روی هنگام این گاهنبار بدانگاه باشد که چوپان گله ی خود
را از جایگاه تابستانی ، به خانه بر میگرداند ( به جایگاه زمستانی خود ) .
این گاهنبار نیز در روزهای شناخته شده ، ازسوی زرتشتیان با گردهم آیی در خانه
ها وتالارها، با شادی و شادمانی برگزار میشود .
این
گاهنبار ، پنجمین از گاهنبارهای شش گانه ی سال میباشد که بنا بر باوری کهن و
سنتی این پنجمین گاهنبار، هنگام آفرینش جانوران
است
.
واژه ی < میدیاریم
>،maydiarim
را
بچم
< میانه آرامش >،<
میانه ی زمستان
> دانسته اند و به هنگام استراحت کشاورزان میباشد که چنین هنگامی را به جشن و
سرور می پردازند
، چرا که همان گونه که در پیش گفته شد ، به وجود آمدن گاهنبارها از روی پیشه
ی کشاورزی ایرانیان ِ
باستان
بوده است وآنگونه نیز که دربخش
آموزشها درباره ی آفرینش بیان شده است ، آفرینش در شش مرحله در ادیان
ابراهیمی وجود دارد واین باوردرکیش زرتشتی ، باوری است سنتی نه برگرفته از
اصل دین
این
گاهنبار، پایانی ترین از گاهنبارهای شش گانه ی سال میباشد که بنا بر
همان
باور
کهن این
پایانی ترین
گاهنبارهنگام آفرینش انسان است
و کامل شدن آفرینش
.
چم این واژه را برخی < خلقت همه ی گروهان > دانسته و برخی < میانه ی سرما و
گرما > و < برابری شب و روز> دانسته اند .
از آنجایی
که زرتشتیان باور به بازگشت فروهرهای درگذشتگان در ده روز مانده به نوروز
دارند
،
بنابراین در پیش از آغاز این گاهنبار که به گهنبار
پنجه نیزمعروف است
، به خانه تکانی پرداخته
و در آخرین
پنجه ،
آیین
آتش روی بام خانه را به جای می آورند .