–(28)- زرتشت ,به معجزه های آنچنانی باورندارد وبرترین اعچاز خودرا«مانتره» کلام موثرواندیشه برانگیزی میداند که بیاری اندیشه نیک به درک ودریافت آن نایل شده است :
اینک درستایش مزدا ودروصف راستی ونیک اندیشی سرودهایی میساریم که تاکنون کسی نسروده است . آرزو دارم که پروردگار دانا وتوانا نیروی تسلط برخود وفروتنی وازخودگذشتگی رادرمن بیفزاید . ارزویم رابپذیر ویاریم کن تا پیروز شوم ای مزدا . «گاتها , یسنا, 28 بند 3 »
3 –(25)- زرتشت , برای راهنمای گمراهان وبه دین آوردن دروغگرایان از نیروی کلام وشیوایی بیان بهره میگیرد , تنها سلاح پیامبر درمبارزه با دروغ وناراستی کلام نیرومند وبیان دلنشین اوست :
کی به شناخت آفریدگار یگانه خواهم رسید ؟ کی راه فرمانبرداری ازخداوند جان وخرد خواهم یاقت؟ باشد که باگفتار ایزدی وبه یاری زبان خویش گمراهان را به بهترین آیین رهبری کنم . «گات ها , یسنا,28 بند 5 »
4—(1)- زرتشت , برگزیده شدنش به پیام آوری رانتیجه واکنش طبیعی جامعه دربرابرآشفتگی شدیداخلاقی , وپاسخ نظام آفرینش به نیاز مردم به یک هنجاراستواراخلاقی می داند :
آفریدگارا« روان آفرینش» به درگاهت گله مند است , برای چه , مراآفریدی ,؟ خشم وستیز , چپاول وغارت , زور و گستاخی , تجاوز وستم همه جارافراگرفته, ومرا جز توپشتیبانی نیست . پس نجاتبخش شایسته ای راکه بتواند مراازاین پریشانی رهایی بخشد , آشگار ساز. « گات ها , یسنا, 29 بند1 »
5 –(26)- زرتشت ,ازتهاجم وخونریزی بیزاروبراین باوراست که پیامبران ومصلحان راستین میتوانند بامحبت ومهربانی , یگانگی ودوستی رادربین همه اقراد بشربوجودآورند :
آن آموزگارنجات دهنده بشربایدبتواند برپایه قانون راستی ,بامحبت ومهربانی , اتحاد ودوستی جهانی را بوجود آورد . اونباید دینداران رادربرابر گمراهان به جنگ وستیزوادارد , اوخود ازتوانایی مینوی برخورداراست ونیزهرگاه بخواهد به یاریش خواهیم شتاقت . «گات ها , یسنا, 29 بند 3 »
6 –(6)- زرتشت ,آفرینش جهان هستی را برپایه «اشا » قانون راستی , زاییده کشش ورانش دونیروی , همیستار ,همزاد ومتضاد میداند . :
اینک ,برای خواستاران وبخردان , ازدوگوهر هستی که هردوآفریده مزدا اند سخن خواهم گفت , همچنین درباره ستایش مزدا اهورا واندیشه نیک ونیز ازدانش نیک که زاییده راستی است گفتگوخواهم کرد تا باشناخت درست از فروغ خوشبختی بهره مند گردید . « گات ها , یسنا, 30 بند 1 »
7 –(22)- بباورزرتشت ,اندیشه وخردانسان ارزش واعتباری برتردارد بنابراین هرانسانی بایدآزادباشدتاپس ازسنجش راه های گوناگون باخردنیک واندیشه روشن خودراه خویش راآزادانه برگزیند :
به بهترین سخنان گوش فرادهید وآن رابا اندیشه روشن بسنجید , آنگاه هرکس راه خود راآزادانه برگزیند . پیش ازآنکه رویدادبزرگ فرارسد هریک بدرستی بیدارشویدودرگسترش راستی بکوشید . «گات ها ,یسنا,30 بند 2 »
8 –(8)- زرتشت , براین باوراست که انسان درگزینش راه نیک و یا بد دارای اختیاراست وهمین اخبیار اورا دربرابر نوع انتخابش مسول میگرداند :
دریافتم که اندیشه رسا ازاز توست , خرد جهان آفرین نیزازتوست وجهانیان رااختیا ردادی که اگربخواهندبه راستی گرایند یا دروغ رابرگزینند. « گات ها , یسنا, 31 بند 9 »
9 –(10)- زرتشت « بهشت » بهترین جایگاه درجهان هستی و« دوزخ » بدترین جایگاه , رابازتاب اندشه ,گفتار وکردارانسان, دراین جهان میداند که پس ازمرگ بهمراه روانش خواهد بودیابعبارت دیگر دربینش زرتشت , بهشت ودوزخ راخداوند نیافریده بلکه این انسان است که خودبدست خویش آنها را می آفریند :
هنگامیکه , دراندیشه انسانی , این دوگوه همیستار بهم رسیدند زندگی ونازندگی پدیدار گشت , بهشت بهره پیروان راستی بوده وهواخواهان دروغ به بدترین حالت روانی گرفتارخواهند شد واین نظم تا پایان هستی ادامه خواهد داشت . « گات ها , یسنا, 30 بند 4 »
10 –(11)- زرتشت , هدف ازآفرینش انسان رامبارزه پیگیروبیوقفه اوبا«دروغ» همه کژی وکاستی ها , میداند .نخستین مرحله این مبارزه آن است که هرکس به سهم خود بکوشد تا «دروغ» رارهاکند وبه « راستی » گراید . این موجب افزایش نیروی «خیر» وکاهش نیروی «شر» خواهد شد .
هواخواه دروغ با پیروی ازاندیشه نارسا به کردار, بد ,میگراید وکسی که به فروغ پاینده دانش نیک آراسته است باپیروی ازاندیشه رسا , راستی ,رابرمیگزیند , چنین کسی باایمان درست وکردار نیک خود , اهورامزدا , راخشنودمیسازد . « گات ها , یسنا, 30 بند 5 »
11 –(17)- از دید زرتشت , «اهریمن» اندیشه تباه کننده , وجود خارجی ندارد . واژه اهریمن درزبان اوستایی بصورت انگره مینو یعنی اندیشه زشت یا ید وکاهنده , درمنش انسانی است :
گمراهان چون درگزینش راه خود دچار تردید شدند فریب خورده وبه اندیشه بد (انگره مینو=اهریمن ) گرائیدند , آنگاه به خشم روی آوردند تازندگی مردم راتباه کنند . «گات ها , یسنا, 30 بند 6 »
12—(20)- ازدیدزرتشت چون بدی زاییده اندیشه نارساست پس همه گمراهان وبد کرداران قابل آموزش وپرورشند :
وچون بر گمراهان بازتاب خطاهایشان فرارسد توانایی تو ای مزدا بوسیله اندیشه نیک برآنان آشگار خواهدشد وآنگاه خواهندآموخت که چگونه ناراستی را به راستی بسپارند. «گات ها , یسنا, 30 بند 8 »
13 –(27)- زرتشت , نه تنهاواپس گرایی راروانمیداند بلکه ایستایی ویکسانی رانیزنمی پسندد , اوباوردارد که اندیشه وخرد انسانی , تن وروان انسان رادر جامعه , محیط زندگی وبطورکلی تمدن وفرهنگ واخلاق بشر, باید همواره درحهت بهتری وبرتری تغیریابد :
ای مزدا بشود که ما نیزچون یاران راستین تو ازکسانی باشیم که این جهان را نو وزندگانی راتازه میگردانند . ای آقریدگاربزرگ ودانا بشود که برپایه اشا وراستی ازیاری توبرخوردار شویم تا بهم نزدیک کردن اندیشه هایمان هرگونه تردید ودودلی درگزینش آیین راستی ازمیان برود . «گات ها , یسنا, 30 بند 9 »
14 – (14)-زرتشت ,به بشرنویدمیدهد که درمبارزه همیشگی «نیکی» و با «بدی» , سرانجام نیکی وراستی پیروز خواهند شد :
آنگاه که « دروغ» درهم شکسته میشود آرزوی کسانی که به «نیکی» زیسته اند , درسرای خوش « راستی وپاک منشی » برآورده خواهد شد . « گات ها ,یسنا,30 بند10 »
15 –(15)- زرتشت , براین باوراست که انسان درپیکار با بدی وگسترش راستی به دوگونه پاداش خواهد رسید , نخست پاداش فردی است که آن شادی وآرامشی است که بازتاب قهری رفتار خوداوست :
ای مردم هرگاه , فانون شادی ورنج را که خداوند خرد آفریده است دریابید وبدانید که رنج دیرپا بهره پیروان دروغ وخوشی بی پایان بهره پیروان راستی خواهد بود آنگاه بی گمان با گزینش راستی به خوشبختی خواهیدرسید. « گات ها , یسنا, 30 بند 11 »
16 –(21)- زرتشت , اندیشه وخرد انسان را درهمه امور , اصلی ترین معیارسنجش وتشخیص میداند . تنها دانایان وبخردان هستند که به یاری اندیشه رسا وخردوالای خود قانون راستی را بدرستی درمیابند وبا هماهنگ ساختن اندیشه ,گفتار وکردار خود با راستی وآگاه کردن دیگران بشریت را به خوشبختی حقیقی رهبری میکنند .
آن خوشبختی را که با پیروی از راستی بدست میاید وبه هردو گروه (دانایان ونادانان ) نویدداده شده است کدام است ؟ ای مزدا در پرتو فروغ مینوی خود مراآگاه ساز که درمورد دانایان چه فرمان رفته است ؟ حقیقت رابرمن آشگارساز تاهمه مردم را به آیین دانش پروری وخردورزی بگروانم . «گات ها , یسنا,31 بند 3 »
17 –(19)- زرتشت , خوشبختی بشررا وابسته به میزان دانش وخرد فرد فرد جامعه انسانها میداند.وبهمین دلیل پیوسته سفارش میکند که دانایان بایستی کسانی را که کم میدانند آموزش دهند :
بهترین نیکی به دانایی خواهدرسید که راه راست رابنمایاند وپیام مقدسی را که به رسایی وجاودانگی میرساند بفهماند , برای چنین کس نیروی اهورایی درپرتو منش پاک افزایش خواهدیافت . «گات ها , یسنا, 31 بند 6 »
18 –(4)- زرتشت , خداوند را چون نوری میداند که همه اجزا هستی راروشنایی بخشیده است به تعبیری دیگر, آفریدگارباآفرینش خودیگانه است :
اوتخستین اندیشمندیست که بافروغ خود جهان هستی راروشنایی بخشید , مزدا باخردخویش ,«اشا» قانون راستی رابیافرید وبرابراین قانون همواره اندیشه نیک را پشتیبان است , ای مزدا نیروی اندیشه مارا برافرازو بیفرای " گات ها , یسنا, 31 بند 7 »
19—(2)- زرتشت , بیاری نیروی اندیشه وخرد خود, به شناخت اهورامزدا« خداوندجان وخرد » نایل میشود.
ای« مزدا » هنگامیکه بیاری اندیشه وخرد خود, توراسرآغاز وسرانجام هستی شناختم , دریافتم که تویی آفریدگار« اندیشه نیک » , تویی آفریننده « اشا » هنجار ونظام جهان هستی , وتویی سرچشمه رویدادهای جهان هستی : « گات ها , یسنا, 31 بند 8 »
20 –(7)- زرتشت , دوگوهر,همیستار, موجود درهستی , مکمل , لازم وملزوم , یکدیگرند وهیچکدام ارزش نیک یا بدبودن راندارند .به بیان دیگرخداوند جان وخرد آنچه را آفریده خیر مطلق است وشر درآن جایگاهی ندارد . اما هزگاه تضاد موجود درجهان هستی , دراندیشه انسان تجلی کند نیک ویا بد پدیدار میگردد ,بعبارت دیگرخیر وشر زاییده اندیشه انسانی است که ازطریق اندیشه به گفتار وکردار او راه مییابد وبدینگونه نیکی وبدی درجوامع انسانی بوجود می آید :
چون این دوگوهر, همیستار ,همزاد ومتضاد , دراندیشه انسانی پدیدار شوند , نیکی وبدی بوجود می آید , آنگاه دانانیکی را برمیگزیند ونادان بدی را . « گات ها , یسنا, 30 بند 3 »
21 –(24)- زرتشت , انتخاب دین رابرای انسان آزاد میخواهد :
ای مزدا هنگامیکه که درآغاز ازمنش خویش زندگانی ووجدان وخرد را آفریدی وتوانایی کارکردن وسخن گفتن بخشیدی خواستی تاهرکس آزادانه دین خودرا یرگزیند. «گات ها , یسنا, 31 بند 11 »
22 –(23)- زرتشت , آزادی , بیان عقیده , حق طبیعی هرانسان میداند و هرکس باید بتواندآزادانه عفاید خود راابراز دارد تا امکان سنجش وگزینش درست برای همه فراهم شود :
آنگاه هرکس پیرو راستی یا دروغ , دانا یا نادان باید بتواند باورخودراآزادانه آشگار سازد .وهرگاه تردیدی پیش اید اندیشه رسا راهنمای انسان خواهد بود . «گات ها , یسنا, 31 بند 12 »
23 –(12)- زرتشت , حتی کمک کردن به دروغکاران ویاافشا نکردن آنان را تضعیف جبهه راستی وتقویت جبهه دروغ میداند :
ای خداوند خرد چیست سزای کسی که نیروی دروغ رامی افزاید ؟ چیست کیفرکسی که بین مردم زحمتکش و راهنمایان راستی جدایی می اندازد ؟ «گات ها , یسنا, 31 بند 15 »
24 –(16)- بنا بباورزرتشت ,پاداش نهایی پیروان راستی پاداش جمعی است وآن رسیدن همه انسان ها به خداوند وپیوستن به او در روز رستخیزاست.(رستخیز زمانی است که باتلاش دسته جمعی بشر«دروغ» یا همه کژی وکاستی ها ازصحنه زندگی رخت بر میبندد وراستی ونیکی همه جا را فرا میگیرد) :
ای ,مزدا اهورا, دانایی که بیاری دانش نیک خود برای توانایی وپیشرفت راستی درجهان تلاش میکند آرزوی پیوستن بتو رادارد , کی وچگونه جنین خواهد شد ؟ «گات ها , یسنا, 31 بند 16 »
25 –(18)- ازدید زرتشت ,هیچ انسانی ذاتا «بد» بدنیا نمیاید.بدی زاییده اندیشه نارسای انسان است به بیان دیگربدی زاییده نادانی وناآگاهی مردم ازقانونمندی حاکم برهستی «اشا» (قانون راستی ,کنش وواکنش ) میباشد :
کدام راه بهترین است ,آنکه راستکاری برمیگزیند و یا آنکه دروغکاری را؟ , داناباید حقیقت را برای مردم آشکار سازد تا دروغکار نتواند افراد بی دانش وناآگاه را گمراه سازند . ای خداوند جان وخرد , کسانی را که ارزش راستی ونیک اندیشی رابرای دیگران آشگارمی سازند یاری فرما . «گات ها , یسنا,31 بند17 »
26 –(13)- زرتشت , آخرین مرحله مبارزه انسان علیه بدی و نا راستی رامبارزه رو دررومیداند :
پس هیچ کس ازشما به گفتار وآموزش دروغکاران گوش ندهد زیرا آنان خانه , ده , شهر , وکشور رابه فساد وتباهی می کشانند , پس باهروسیله ممکن دربرابر آنان بایستید . «گات ها , یسنا, 31 بند 18 »
27 –(9)- زرتشت « انسان » رامسئول گزینش , خیر ویا ؛ شر, میداندوبراین باوراست که بازتاب اندیشه ,گفتاروکردارش است که شادی ویا ناشادی برای خودش ودیگران بوجود می آورد :
کسی که به راستی گراید به روشنایی و شادمانی خواهد رسید وکسی که به دروغ گراید تیرگی دیرپا وبلند , یا روشنایی نا آشگار همراه با آه واقسوس بهره اش خواهدبود , به راستی کردار ووجدانش اورابسوی چنین سرانجامی می کشاند «گات ها , یسنا, 31 بند 20 »
28 –(32)- از دیدگاه زرتشت , خداوند انسان را بویژه اگرپیروراستی باشد به چشم یک دوست مینگرد واز این فراتر پذیرای دوستی با اوست :
مزدا از «رسایی » , «جاودانگی » , «راستی » و « نیک اندیشی » خود به کسی خواهد بخشید که دراندیشه , گفتار وکردار دوست اوباشد . « گات ها , یسنا, 31 بند 21 »
29 –(40)- رزتشت , انسان رااز بد آموزی آموزگاران ناراست هشدار میدهد , او براین باوراست که آنان با آموزش نادرست خود خردانسان انسانی راتباه وهدف انسانی را وارونه جلوه میدهند :
آموزگار ناراست آموزش های دینی را دگرگون میکند ,او با آموزش های نادرست خود ,به راستی , خردانسانی را تباه میسازد , او انسان را از گوهر ارجمند راستی ونیک اندیشی دور میدارد . ای مزدا , ای سرچشمه راستی وپاکی باسخنانی که ازاندیشه وخردم برمی خیزد از آنان گله مندم . « گات ها , یسنا, 32 بند 9 » .
30 –(29)- زرتشت, توجه به محیط زیست وحفظ ونگهداری آن رااز نیک اندیشی میداند وتوجه نکردن به آن را نادرستی وگمراهی میشمارد :
آموزگاردروغ, آموزش های دینی راوارونه جلوه میدهد ومیگوید بااحترام به زمین وخورشید نگریستن گناه است ونیک اندیشان را گمراه میکند , اوکشتزارهارا بویرانی میکشاند وانگار که برروی رهروان راستی سلاح میکشد . «گات ها , یسنا, 32 بند 10 »
31 –(30)- زرتشت , قربانی کردن جانوران را کاری خرافی ونشانی از نادانی وگمراهی میداند :
دیربازیست که این گروه گمراه کننده (روحانیان وابسته ) ازهواه خواهان دروغ یاری می جویند تابمردم بقبولانند که باقربانی کردن جانوران سودمند ویاری گرفتن ازایزد «هوم» مینوان بیماری ومرگ را از خود دورساخت . «گات ها , یسنا, 32 بند 14 »
32 –(36)- زرتشت ,برای رسایی واخلاق انسان که نتیجه آن افزایش نیروی راستی وکاهش نیروی دروغ درجهان است نیرومندی تن وشادی ورسایی زندگی رالازم میداند .زرتشت هیچگاه ازمرگ سخن نمیگوید ,اوبه زندگی سازنده می اندیشد :
ای مزدا همه خوشی های زندگی که بوده وهست وخواهدبود ازتوست , آنها رادر پرتومهروبخشایش خویش بما ارزانی دار , پروردگارا, خوشبختی مارابیاری نیک اندیشی , راستی واراده افزون ساز . «گات ها , یسنا, 33 بند 10 »
33 –(33)- زرتشت باور دارد که در آرمان راستی برای رسیدن به آرمان راستی باید از خودگذشته وجان نثار بود :
زرتشت تن وجان خودرابه خداوند جان وخرد پیشکش وگزیده ترین اندیشه خودرا به اونیاز میکند وهمچنین اندیشه , گفتار وکرداروهمه نیروی خود را در راه پیروی از راه راستی تقدیم میدارد . « گات ها , یسنا 33 بند 14 »
34 –(31)- دیدگاه زرتشت بسوی جامعه بشریست , اوهمه افراد بشر را درهرزمان خوشبخت می خواهد, وبه همین انگیزه از همه انسانها میخواهد که صمیمانه درپی خوشبختی دیگران باشند :
بر پایه «اشا» هنجاری که زاییده اراده مزداست خوشبختی از آن کسی است که درپی خوشبختی دیگران باشد , پروردگاررا, برای استوارماندن به قانون راستی از توپایداری وتوانایی خواستارم وای بخشاینده مهربان فروغ خودرا که پاداس زندگی نیک منشانه است بر من بتابان . « کات ها , یسنا, 43 بند 1 »
35 –(3)- زرتشت , آفریدگاروپروردگارجهان « اهورامزدا » را به یگانگی می شناسد :
آفریدگارا , پرسشی دارم وخواستاردانستن آنم , چه کسی نیروی خویشتن داری ومهرورزی را دردل مردم بیافرید ؟ چه کسی برپایه خردوفرزانگی , مهرپدررادردل فرزند نهاد؟ , ای مزدا , بیاری اندیشه نیک وخردرسا , توراآفریننده همه چیز میدانم . « گات ها , یسنا, 44 بند 7 »
36—(38)-زرتشت , برتری انسان ها درراست بودنشان میداند , او دروغگرایان را حتی اگردارندگان زر وزور هم باشند بی ارزش میشمارد وپیروان راستی رااگر بینوا هم باشند ارجمند میداند :
ای مزدا دروغگرایان که از اندیشه نیک روی برتافته اند رنج بینند ولی درستکاران چنین نیستند , پیروان راستی اگرنادار هم باشند گرامی اند , ولی هوا خواهان دروغ اگر دار وپرتوان هم باشند تباه کارند . «گات ها , یسنا, 47 بند 4 »
37 –(37)- زرتشت ,یکی از موثرین عوامل آبادانی جهان و پیشرفت زندگی وشادی وخوشبختی بشر راکارپی گیروکوشش خستگی ناپذیرانسان میداند ,کار وتلاش راهماهنگ بانظام راستی وبرخواسته ازدانایی ونیک اندیشی انسان میداند :
خشنودی مزدا را که جلوه گاه نیک اندیشی است خواستاریم ,خداوندی که قانون شادی ورنج رابه اراده خویش برای انسان آفرید , بشود که خداوند جان وخرد نیروی کارکردن رابما ارزانی داردتادرپرتواندیشه نیک ,راستی ودانش نیک درپیشرفت بشریت تلاش کنیم . « گات ها, یسنا, 49 بند 1 »
38 –(39)- زرتشت انسان را حاکم برسرنوشت خویش میداند :
ای مزدا ای جلوه گاه راستی در پرتو کارهایی که ازاندیشه نیک سرچشمه میگیرند ستایش کنان بسوی تو باز خواهم گشت وبا آگاهی به اینکه اراده ام بر سرنوشتم فرمان میراند باشوق بسیار در پی دریافت دانش نیک هستم . «گات ها , یسنا, 50 بند 9 »
39 –(34)- زرتشت ,همه انسانها (زنان ومردان) رادارای حقوق برابر میداند ,اودختران را دربرابرگزینش شوهر واعلام نظر خودآزادمی شمارد ,درگزینش همسر«عشق پاک» ودانش تیک رادومعیاراصیل وپایه ای می داند :
ای « پوروچیستا»ای جوانترین دخترزرتشت ازدودمان«هیچدسپ» از خاندان اسپنتمان او«جاماسب»که به انیشه نیک وراستی باوری استواردارد, خداوند خرد ,شایسته همسری باتوآفریده است ,دراینباره با خردخویش مشورت کن وبیاری عشق پاک ودانش نیک به همسری برگزینش . «گات ها , یسنا, 53 بند3 »
40 –(35)- زرتشت خوشبختی همسران جوان رادرزندگی زناشویی دراین میداندکه هریک بکوشند تادرراستی « اندیشه ,گفتار وکردارنیک» ازدیگری پیشی جوید :
این سخنان رابه دختران وپسران میگویم که برای بستن پیمان زناشویی آماده اند درباره آن نیک بیندیشندودرست بیادبسپارید , همواره بانیک اندیشی زندگی کنید وهرکدام ازشمابکوشید تادرراستی ازدیگری پیشی جوئید , اگر چنین کنیدبیگمان زندگی خوشی درپیش روی خواهیدداشت «گات ها , یسنا,53 بند 5 »
برگرفتهhttp://www.mjshj.blogfa.com
40 ستاره درخشان ازکهکشان اندیشه بر انگیززرتشت
از روانشاد خداد خنجری
1 -- زرتشت : برگزیده شدنش به پیامبری را نتیجه واکنش طبیعی جامعه در برابر آشفتگی شدید اخلاقی وپاسخ نظام آفرینش به نیاز مردم به یک هنجار اخلاقی میداند .
روان آفرینش (یاروح مردمان جهان پیش از پیدایش اشوزرتشت)از خرابی وضع جهان بدرگاه اهورامزدا بدادخواهی برخواسته میگوید :
پروردگارا برای چه مرا آفریدی ؟ چرا بمن پیکرهستی بخشیدی ؟ ستم وستیز , خشم وزور , مرا بستوه در آورده ویرای من جزتو پشت وپناهی نیست . از تودرخواست دارم تابرایم نجات بخشی بفرستی تازندگانی آسوده وخرمی بمن ببخشد. < گاتها , یسنا 29 بند 1 >
2 – زرتشت : به یاری نیروی اندیشه وخرد خود به شناخت اهورامزدا (خداوند جان وخرد ) نایل میشود .
هنگامیکه تورا بانیروی خرد واندیشه ژرف جستجو کردم وبادیده دل بتو نگریستم دریافتم که تویی سرآغازوسرانجام همه چیز , تویی سرچشمه خرد واند یشه وتویی آفریننده راستی وپاکی وتویی داور نیک کردارهمه مردمان جهان . < گاتها , یسنا 30 بند 8 >
3 – زرتشت : آفریدگار وپروردگار جهان « اهورمزدا » را به یگانگی می شناسد .
ای مزداپرسشی دارم وخواستار دانستن آنم :
چه کسی نیروی خویشتنداری ومهروری را دردل مردم بیافرید ؟ چه کسی بر پایه خرد وفرزانگی مهر فرزند رادردل پدر ومادر نهاد ؟ ای خداوند جان وخرد بیاری اندیشه نیک وخردرسا توراآفریننده همه چیز میدانم. < گاتها , یسنا 44 بند7 >
4 – زرتشت : اهورامزدا را چون نوری می داند که همه اجزای هستی راروشنایی بخشیده وزیر فرمان خود دارد , بتعبیر دیگر ازدیدگاه زرتشت آفریدگار با آفرینش خود یگانه است .
ای مزدا توآن اندیشمند نیک اندیشی که با فروغ خود جهان هستی روشنایی بخشیدی , وباخرد خویش قا نون اشا (هنجار ونظام آفرینش ) را بیافریدی که یرابراین قا نون, همواره اندیشه را پشتیبان است , ای خداوند جان وخرد نیروی اندیشه ما را که تاکنون یکسان مانده است بر افراز وبیفزای . < گاتها , یسنا 31 بند 7 >
5 – زرتشت : میگوید که آهورامزدا جهان را بر پایه قانون هنجار تغیر ناپذیری آفریده که هستی را جاودانه زیر فرمان خود دارد . او این نظام دقیق وثابت وابدی حاکم برهستی را «اشا = راستی » مینامد .
ای مزدا بشود که بیاری اندیشه نیک بتو نزدیک شوم , تا بمن بازگردد , در جهان مادی ونیز جهان مینوی , بازتابی که برپایه قانون اشا (نظام هستی ) شادمانی بخش است . < گاتها , یسنا 28 بند 2 >
6 – زرتشت : آفرینش جهان هسی را بر پایه قانون « اشا = راستی » که در نتیجه « کشش و رانش », دونیروی همزاد ولی متضاد می داند .
اینک برای کسانی که خواستار شنیدن حقیقت هستند سخن میگویم همچنین درباره ستایش اهورامزدا واندیشه نیک ونیز از دانش نیک که زاییده راستی است گفتگو خواهم کرد تا با شناخت درست از فروغ خوشبختی بهره مند گردید . < گاتها , یسنا 30 بند 1 >
7 – زرتشت : دو گوهر متضاد موجود در هستی , مگمل ولازم وملزوم یکدیگرند وهیچکدام ارزش «نیک بودن» یا «بدبودن» راندارند , به بیان دیگر,اهورامزدا , آنچه را که آفریده «خیر مطلق» است و«شر» درآن راهی ندارد ,اما تضاد موجوددرهستی هرگاه دراندیشه انسان تجلی کند «نیک» و«بد» به وجود می آید . بعبارت دیگرخیر وشر زاییده اندیشه انسان است که ازطریق اند یشه به گفتار و کردار اونیز راه می یابد وبدینگونه است که نیکی وبدی درجوامع انسانی زاییده میشود .
آن دو گوهر همزادی که در آغاز دراندیشه آدمی پدیدار گشتند یکی «سپنتا مینو» یعنی نیکی دراندیشه وگفتار وکردار ودیگری «انگره مینو» یعنی بدی دراندیشه ,گفتار وکردار است . ا میان این دو شخص دانا نیکی را بر گزیند ونادان بدی را . < گاتها , یسنا 30 بند 3 >
8 – زرتشت : بر این باور است که انسان در گزینش راه نیک یا بد دارای «اختیار» است وهمین اختیار اورا در برابر نوع انتخابش مسول می گرداند .
ای مزدا دریافتم که «اندیشه رسا» ازتوست ,«خردجهانآفرین » از توست وای خداوند جهان آفرین این نیز از توست که جهانیان رااختیار دادی وراه نمودی که اگر بخواهند به راستی گرایند یا دروغ رابر گزینند. < گاتها , یسنا 31 بند 9 >
9 – زرتشت , انسان مسول گزینش خود (خیر یا شر) می داند وبر این باوراست کهباز تاب ادیشه , گفتار و کردار هرکس (شادی یا ناشادی ) به خودش باز خواهد گشت .
کسی که به راستی گراید به روشنایی وشادمانی خواهدرسید وکسی که که به دروغ گراید تیرگی بلند دیر پا ویا روشنایی ناآشگار همراه با آه وافسوس بهره اش خواهد بود . راستی این وجدان وکردارش است که اورا بسوی چنین فرجامی میکشاند . < گاتها , یسنا 31 بند 20 >
10 – زرتشت , بهشت «بهترین هستی» بازتاب رفتار نیک ودوزخ «بدترین هستی» بازتاب رفتار نادرست انسان است که در این جهان به او باز خواهد گشت وپس از مرگ نیز بهمراه روانش خواهد بود . به تعبیر دیگر دربینش زرتشت بهشت یا دوزخ را خداوند برای انسان نیافریده بلکه آن را خود انسان در این جهان به دست خود می آفریند وپس از مرگ نیز با خودبهمراه«روان» به جهان دیگر می برد .
هنگامی که این دوگوهر همزاد ومتضاددر اندیشه آدمی بهم رسیدند زندگی ونازندگی پدیدار گشت , بهترین هستی بهره پیروان راستی و بدترین حالت روانی بهره هواخواهان دروغ خواهد بود واین نظم تا پایان هستی ادامه خواهد داشت . < گاتها , یسنا 30 بند 4 >
11 – زرتشت , هدف از آفرینش انسان را مبارزه بی وقفه وپیگیر او با دروغ «همه کژی وکاستی ها» میداند ونخستین مرحله این مبارزه آن است که هرکس به سهم خود بکوشد تا دروغ را رها کرده وبه راستی گراید , این موجب افزایش نیروی خیر وکاهش نیروی شر خواهد شد .
هواه خواه دروغ باپیروی ازاندیشه نارسابه کردار بدمیگرایدوکسی که به فروغ تابنده نیک اندیشی آراسته است با پیروی از اندیشه رسا راستی را بر میگزیند . چنین کس با ایمان درست وکردارنیک خود اهورامزدا را خشنودمیسازد . < گاتها , یسنا 30 بند 5 >
12 – زرتشت , کمک کردن به دروغکاران یا افشا نکردن آثار آنان , تضعیف جبهه راستی وتقویت جبهه دروغکاری میداند .
ای خداوند خرد, چیست سزای کسی که نیروی دروغ رامی افزاید ؟ چیست کیفر کسی که بین مردم زحمتکش وراهنمایان راستی جدایی می اندازد ؟< گاتها , یسنا 31 بند 15 >
13 – زرتشت , آخرین مرحله مبارزه انسان علیه بدی ونادرستی را مبارزه رو در رو میداند .
نبایست هیچ کس ازشمابه گفتاروآموزش دروغکاران دهد ,زیرا آنان خانه , ده ,شهرو کشوررا به غسادوتباهی می کشانند ,پس با هر وسیله ممکن , در برابر آنان به ایستید . < گاتها ,یسنا 31 بند 18 >
14 – زرتشت , به بشر نوید میدهد که درمبارزه همیشگی نیکی با بدی سرانجام نیکی وراستی پیروز خواهد شد .
آنگاه که دروغ درهم شکسته میشود آرزوی کسانی که به نیکی زیسته اند در سرای خوش زاستی و پاکی منشی مردا بر آورده خواهد شد . < گاتها , یسنا 30 بند 10 >
15 – زرتشت , بر این باور است که انسان درپیکار با بدی وگسترش راستی , به دوگونه پاداش خواهدرسید , نخست پاداش فردی وآن شادی وآرامشی است که بازتاب قهری رفتار خور اوست .
ای مردم هرکاه قا نون شا دی ورنج را که مزدا آفریده است دریابید وبدانید که رنج دیر پا بهره پیروان دروغ وخوشی بی پایان بهره پیروان راستی خواهد بود آنگاه بی گمان با گزینش راستی به خوشبختی خواهید رسید. < گاتها , یسنا 30 بند 11 >
16 – زرتشت , پاداش نهایی پیروان راستی , پاداش جمعی وآن رسیدن همهه اسانها به خداوندوپیوستن به او در روز رستاخیر( زمانی است که باتلاش ذسته جمعی بشر دروغ یعنی همه کژی وکاستی ها از صحنه زندگی انسان درجهان رخت بر خواهدبست وراستی وپاکی ونیکی همه جا را فرا خواهد گرفت ) .
ای مزدا اهورا , آن دانایی که به یاری دانش نیک خود برای توانایی وپیشرفت راستی در جهان تلاش می کند , آرزوی پیوستن بتو را دارد , کی وچگونه چنین خواهد شد ؟ < گاتها , یسنا 31 بند 16 >
17 – زرتشت , اهریمن بصورت موجودی وجودندارد , درزبان اوستایی اهریمن بصورت انگره مینوآمده است که انگره به معنی زشت , پلید , کاهنده , وتباهنده و مینو به یعنی منش واندیشه پس انگره مینو یعنی اندیشه بد وتباه کننده میباشد .
گمراهان چون درگزینش رها دچار تردید شدند فریب خوردند و به اندیشه بد«انگره مینویا اهریمن» گراییدند آنگاه به خشم روی آوردندتازندگی مردم را تباه کنند. < گاتها , یسنا 30 بند 6 >
18 – زرتشت , هیچ انسانی ذاتا بد به دنیا نمی اید بدی زاییده اندیشه نارسای انسان است , به بیان دیگر بدی زاییده نادانی وناآگاهی مردم از قانونمندی حاکمبر هستی یا همان فانون اشا میباشد .
کدام راه بهترین است آنکه راستکاران برمیگزینند ویا آنکه دروغکاران ؟ دانا باید حقیقت را برای مردم آشگارسازد تا افراد بی دانش نتوانند مردم ناآگاه را گمراه سازند . < گاتها , یسنا 31 بند 17 >
19 – زرتشت , حوشتختی بشر راوابسته به میزان دانش و خرد فرد فرد انسانها میداند , به همین دلیل پیوسته سفارش میکند که دانایان کسانی را که نا آگاه هستند آموزش دهند .
بهترین نیکی به دانایی خواهد رسید که راه راست رابنمایاند وپیام مقدسی را که به رایی وجاودانگی میرساند بفهماند , برای چنین کسی نیروی اهورایی در پرتو منش نیک افزایش خواهد یافت . < گاتها , یسنا 31 بند 6 >
20 – زرتشت , بدی را زاییده اندیشه اسانی میدتند و همه گمراها ن و بدکاران را سزاوارآموزش دیدن میداند .
وچون بر گمراهان بازتاب خطاهایشان فرارسد توانایی تو, ای مزدا , بوسیله اندیشه نیک برآنا ن آشگار هواهد , آنگاه خواهند آموخت که چگونه ناراستی را به راستی سپارند . < گاتها , یسنا 30 بند 8 >