رونشاد ارباب رستم گیو

فرزانه ارباب رستم گیو

در سال 1267 خورشیدی در یزد به دنیا آمد . آموزشهای آغازین را در یزد ، در نزد استاد ماستر خدابخش ،ودر مدرسه کیخسروی آغاز نمود ودر سال 1287 خورشیدی روانه تهران شد و به کار بازرگانی پرداخت . پیشرفت ارباب رستم در تجارت (به همراه برادرش ارباب گیو شاهپور و سپس شرکت یگانگی پارسیان ) به حدی بود که نام گیو برای بازرگانان پشتوانه ای با ارزش شناخته می شد                                                

در فروردین 1312 خورشیدی در گردش چهاردهم وارد انجمن زرتشتیان تهران شد و از فروردین 1314 خورشیدی در گردش پانزدهم به سمت نیابت برگزیده شد و در تیر ماه 1319خورشیدی پس از ارباب کیخسرو شاهرخ در گردش هفدهم به اتفاق آرا به سمت ریاست انجمن انتخاب گردید و تا پایان گردش 28 انجمن زرتشتیان این سمت را در اختیار داشت (در کل 5 سال در مقام نیابت و 27سال در مقام ریاست انجمن زرتشتیان) .
در دوره چهاردهم به عنوان نماینده زرتشتیان واردمجلس شد وتا دوره نوزدهم این سمت را در اختیار داشت.تا اینکه به سبب زیادی سن نمایندگی مجلس را کنار گذاشت .
در تاریخ سوم مهر 1342 خورشیدی به دلیل لیاقت وشایستگی ، اولین فرد زرتشتی بود که به عنوان نماینده انتصابی وارد مجلس سنا شد .                                        
وی،همچنین، در تاریخ دهم آبان 1335 خورشیدی نشان درجه یک تربیت بدنی و در تاریخ24 اسفند 1336 خورشیدی نشان درجه یک از وزارت فرهنگ دریافت نمود و در تاریخ نوزدهم تیر 1345 به عضویت سازمان ملی حفاظت آثار باستانی درآمد . 
فرزانه ارباب رستم گیو در آیین بزرگداشتی که از سوی سازمان فروهر جوانان زرتشتی برای ارج نهادن به زحمات آن بزرگوار برگزار کرد ، فرمود :
“سپاس اهورامزدای بزرگ را که به اینجانب توانایی خدمات ناچیزیکه انجام داده ام عنایت فرموده و از عموم کسانیکه با اینجانب همکاری صمیمانه نموده اند قدردانی و تشکر می نمایم زیرا بدون پشتیبانی وحمایت و همکاری صمیمانه آنان بی شک در خدمات اجتماعی و سیاسی کامیاب نمی گردیدم”.
ارباب رستم گیو بنیاد رستم گیو را درسال 1337 خورشیدی تاسیس نمود. از نیـک کــــرداری ایشان می توان به موارد زیر اشاره نمود :

-ساخت دبستان گیو در تهران
-ساخت مجتمع بزرگ فرهنگی ،اجتماعی و مسکونی رستم باغ واقع درتهران پارس به به مساحت تقریبی 25000 مترمربع شامل آدریان ، کتابخانه ، تالارها ، ساختمانهای مسکونی برای حدود 88 خانوار، زمین ورزشی و … .
-ساخت دبستان دخترانه استاد خدابخش در تهران .
-ساخت دبستان پسرانه استاد پورداود در تهران .
-ساخت آب انبار در تهران پارس .
-اهدای قطعه زمینی به مساحت 15000 مترمربع به آموزش و پرورش استان تهران .
-ساخت درمانگاه در سوهانک تهران و اهدای آن به وزارت بهداری به نامگانه برادرزاده جوان خود مهربان گیو.
-ساخت یک باب مدرسه ، یک باب حمام ، یک باب مسجد در روستای کوهان دماوند . وهمچنین ایجاد جاده شوسه ماشین رو از جاده اصلی فیروز کوه به روستای نامبرده .
-ساخت تالار 400 نفره مراورید در یزد .
-ساخت آب انبار 4000 مترمکعبی در محله دستوران یزد .
-لوله کشی روستای نصرت آباد یزد .
-ساخت آب انبار و خیله(آسایشگاه) برای زیارت کنندگان پیر سبز ( پیرچک چک).
-ساخت درمهر ارباب رستم گیو با ساختمان چهار طبقه واقع در 15 کیلومتری شمال غرب نیویورک .
-ساخت درمهر مهربان گیو(به نامگانه برادرزاده اش) در کانادا .
-خرید زمین وسیعی در شیکاگوی آمریکا به منظور ساخت درمهر که در سال 1362 خورشیدی تکمیل و گشایش یافت .
- … و کمکهای مداوم به سازمانها و انجمن های زرتشتیان شهرهای مختلف ایران .
فرزانه ارباب رستم گیو در روز 15 مهرماه سال 1359 خورشیدی ودر سن 92 سالگی درگذشت ، و به راستی که وی سوشیانت زمانه خویش بود . روانش شاد ونامش به نیکی یاد باد

روانشاد فرزانه اردشیر جی

فرزانه اردشیر جی

اردشیر جی پور ایدلجی پور شاپور جی ریپورتر در سال 1244 خورشیدی در بمبئی چشم به جهان گشود . این دانشمند پـارسی و رادمـرد نیک اندیش پس از درگذشت نــاگهانی فرزانـه کیخسرو جی خـان صاحب ( دومین نماینده انجمن اکابر ) در سال 1272 خورشیدی از سوی این انجمن به سمت سومین نماینده انجمن اکابر صاحبان پارسی در آمده و برای سرپرستی جامعه زرتشتی رهسپار ایران شد در نخستین گام ارمغانهایی را که پارسیان هند توسط کیخسرو جی خان صاحب برای شاهنشاه و رجال دولت ایران فرستاده بودند که متاسفانه با مرگ ایشان در کرمان مانده بود را با خود به تهران برد و به خدمت شاهنشاه و رجال وقت تقدیم کرد .

اردشیر جی علاوه بر خدمت رسانی به جامعه زرتشتی در پا بر جا نمودن نظام مشروطیت نیز نقش بسزایی داشت ، چنان که آقای مهدی ملک زاده در کتاب زندگانی ملک المتکلمین نام فرزانه اردشیر جی را جزو چهل نفر آزادیخواهی که در روز 12 ربیع الاول 1322 هجری قمری انجمن آزادی خواهان ایران را بنیان گزاری کرد برای ثبت در تاریخ ضبط نموده است .

فرزانه اردشیر جی نه تنها بین رجال و درباریان و خاندان سلطنتی ایران مورد توجه و صاحب نفوذ بود ، بلکه رجال سیاسی دولت انگلستان ساکن تهران نیز با دیده احترام به او می نگریستند و در امور خاور میانه به ویژه ایران جویای نظریات او بودند . کابینه انگلستان وی را به سمت مشاور ویژه سفارت خود در تهران منصوب و گذر نامه خصوصی برای او صادر کرد .

فرزانه اردشیر جی در ارتقاء مقام زرتشتیان و ترقی آنها بسیار می کوشید و در مواقع مختلف به مراکز زرتشتی نشین مسافرت و سخنرانی می کرد ودر از بین بردن سختی ها و فشارهای وارد بر زرتشتیان کوشش بسیاری کرد. هر چند سال یکبار سفری به هند می کرد و پارسیان را  از نتایج حاصله و روش کار خود با خبر می ساخت و فعالیتهای آینده را برنامه ریزی می کرد، پیشنهاد ترجمه فارسی فرهنگ مزدیسنا را نخستین بار فرزانه اردشیر جی بیان کرد و بعد ها روانشاد دینشاه ایرانی با دعوت آقای استاد پورداود آن را به انجام رسانید .

فرزانه اردشیر جی زبانهای کردی و لری را نیز می دانست و بین آن ایلات صاحب نفوذ و دارای احترام  بود . با سران ایل بختیاری نیز روابط صمیمانه داشت . دانشگاه النسه آسیایی پترو گراد از او برای تدریس زبانهای آسیای دعوت کرد . زمانی هم در مدرسه علوم سیاسی تهران سمت استادی داشت .

سرانجام این راد مرد نیک اندیش و سومین و آخرین نماینده انجمن اکابر صاحبان پارسی پس از چهل سال خدمت به جامعه زرتشتی و دفاع از آزادی و نو کردن سنتهای زرتشتی  به روز ماه ایزد بهمن ماه 1312 خورشیدی در تهران جان به جان آفرین تسلیم کرد و گروثمان نشین شد .

 نوشته و گردآوری: آرش ضیاتبری ویراستاری: مینو مهربانیhttp://www.kza.ir

روانشاددینشاه سلیسیتر ایرانی

دینشاه سلیسیتر ایرانی دانشمند و حقوقدان زرتشتی و از شخصیتهای برجسته بمبئی است که در زبانهای اوستا، پارسی، انگلیسی، فرانسه، گجراتی و سایر زبانهای هندی استاد بود.
بسیاری از پیشرفتهای اخیر زرتشتیان بویژه زرتشتیان ایرانی مرهون ازخودگذشتگی و خدمات فرهنگی و اجتماعی اوست. دینشاه در فروردین روز و آبانماه 1250 دینی یزدگردی در بمبئی به دنیا آمد و در سال 1273 از دانشگاه بمبئی دانشنامه حقوق سلیسیتری دریافت کرد. وی از وکلای درجه یک هند و در قانون مالیات بر درامد سرامد همه بود، بگونه ای که سر داراب تاتا محور بازرگانی و صنعتی هند و رئیس ادارات بازرگانی و صنعتی تاتا به کلیه بنگاههای خود اکیدا دستور داده بود که مالیات بر درآمد را پس از مشورت با دینشاه و تعیین مبلغ بدهی از طریق وی به دولت بپردازند.

از اینرو چنین به نظر می رسد که وی در انجام کارهای پیچیده حقوقی استاد بوده، دینشاه در راستگویی و درستی بین همگان بویژه مقامات دولتی شهره بود و گفته او را حتی در مورد بدهی مالیات بر درامد افسران عالیرتبه مقامات مربوطه نیز می پذیرفتند.

زرتشتیان ایرانی مقیم بمبئی در سال 1287 دینی یزدگردی در اثر فعالیتهای بهمرد نوشیروان یزدانی و خسرو رشید نرسی ابادی در فکر تشکیل انجمن زرتشتیان افتادند. سپس بهمرد یزدانی با دینشاه که در میان پارسیان بود و از زرتشتیان ایران دور بود تماس گرفت و خواهش کرد در تشکیل انجمن زرتشتیان با ایشان همکاری و ریاست آنرا برعهده بگیرد، دینشاه نیز از چنین پیشنهادی اسنقبال کرد.

دینشاه شالوده انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی را پایه ریزی کرد، انجمنی که تاکنون خدمات بسیار مهمی را در ایران انجام داده، فرزانه دینشاه تا هنگام درگذشت ریاست انجمن را بر عهده داشت و برای همگان راهنمای بابصیرتی بود و هر از چند گاهی با سخنرانیهایش خود جماعت زرتشتی را به فعالیت و کار و کوشش فرا می خواند.

دینشاه در سال 1291 یزدگردی برای ایجاد روابط بین ایران و پارسیان هند با همکاری سران پارسی انجمن ایران لیگ را در بمبئی بنیاد نهاد، در سال 1304با همکاری سر هرمزجی عدن والا و سهرابجی خانه والا رئیس کل بانک مرکزی هند و سرجهانگیرجی گویاجی بنگاه آمار پارسیان را تاسیس کرد تا اوضاع اجتماعی و اقتصادی پارسیان را مورد بررسی قرار دهد.

وی همچنین رسالات زیادی در زمینه ریشه کن کردن فقر در بین جماعت زرتشتی و پارسی منتشر کرد، لیدی رتن تاتا و بانو همابایی مهتا در این زمینه به او کمک نمودند. لیدی رتن تاتا برای اقامت مستمندان پارسی مجموعه ای را با اجاره ای ناچیز بوجود آورد، دینشاه در تحکیم مبانی تقویم دینی و آدریان نیز فعالیت می کرد و هم عضو انجمن مزدیسنا و انجمن گاتها بود.

دینشانه با وجود مشغله زیاد، در زمینه ادبی نیز کوشا بود، برخی از فعالیتهای فرهنگی او عبارتست از: 1. ترجمه انگلیسی با یادداشتهای مشروح قصاید و غزلیات سعدی و حافظ برای دانشگاه بمبئی با همکاری استاد خدابخش یزدانی 2.ترجمه انگلیسی با یادداشتهای مشروح کلیله و دمنه بهرامشاهی در سال 1288 یزدگردی 3.ترجمه و نشر پوراندخت نامه استاد پورداوود به انگلیسی 4.اخلاق ایران باستان 5.فلسفه ایران باستان 6.ترجمه انگلیسی عارف قزوینی.

وی همچنین در زمینه چاپ و نشر مقاله در زمینه های فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی در مجلات و جراید هند و ترجمه و طبع کتب دینی مزدیسنا اهتمام می ورزید، همچنین دینشاه در مورد فلسفه لسان الغیب حافظ شیرازی در ایران سخنرانی کرد که باعث شهرت او شد.

نوشتار بالا خلاصه ایست از سرگذشت دینشاه ایرانی برگرفته از کتا ب((فرزانگان زرتشتی))نوشته شادروان استاد رشید شهمردان    

1. نویسنده فرید شولیزاده , در ۱۳۸۹/۰۸/۱۵ - ۱۱:۵۷:۰۵
روزگار نیک. تا آنجا که من آگاهی دارم شادروان «دینشاه‌ سلیسیتر پور جی‌جی‌باهای پور بامس پور خداداد پور شهریارآقا» نامور به دینشاه‌ایرانی، به زبان اوستایی تسلط نداشته‌اند و برگردان گات‌های ایشان نیز برداشتی است آزاد به زبان انگلیسی که برپایه پژوهش‌های دستورکانگا و دکتر سهراب بلسارا شکل گرفته است. این برداشت توسط استاد رشید شهمردان در سال 1311خ به فارسی ترجمه و در بمبیی به چاپ رسیده و شوربختانه چون دیگر آثار استاد شهمردان، نایاب است. حمایت‌های شادروان دینشاه‌ایرانی از زرتشتیان ایران بیشتر در حوزه‌ی فرهنگی و نشر آثار دینی بوده است. چنان‌که وی با حمایت از «استاد ابراهیم‌پورداوود»، «عبدالحسین‌خان‌سپنتا»، «صادق‌هدایت»، «استاد رشیدشهمردان» و... سرمنشاء خدمات فرهنگی بسیاری به ایرانیان شد(البته اگر قدرش را بدانند). در این راه دوستان صمیمی دینشاه‌ایرانی چون «دستور دکتر بهرام‌گور انکلساریا» و فیلسوف نام‌آور هند «رابیندرانات تاگور» یاری رسان وی بودند. خدماتی که منجر به ترجمه به فارسی اوستا پس از هزار و چهارصدسال درنگ توسط استاد پورداوود شد و در کنار وی صادق هدایت برای نخستین‌بار اقدام به ترجمه پاره‌ای از متن‌های پهلوی به فارسی چون «شهرستان‌های ایران»، «شکندگمانیک‌ویچار»، «گجستک‌ابالیش»، «زندوهومن‌یسن»، «کارنامه اردشیربابکان» و... کرد. عبدالحسین‌سپنتا هم که دانش‌آموخته دبیرستان فیروز‌بهرام بود در سایه حمایت‌های پارسیان‌هند اقدام به ساخت فیلم‌هایی براساس داستان‌های شاهنامه کرد و البته شاهکار وی فیلم «دختر لُر» که نخستین فیلم ناطق ایرانی بود. دینشاه‌ایرانی به پاس خدمات فرهنگی و اجتماعی خود به سرزمین ایران از سوی دولت وقت مفتخر به دریافت نشان درجه‌یک علمی شد.http://www.berasad.com/fa/content/view/5693