اختیار انسان
در مقابل این دو قوه تکلیف انسان در
دنیا چیست؟ زرتشت در گات‌ها در هات ۳۰ گوید «مرد دانا باید خود برابر
گزیند. آدمی به موجب سرودهای زرتشت آزاد است و اختیار گزینش دارد. زرتشت در
در گات‌ها در هات ۳۰ قطعه ۲ می‌گوید
به سخنان مهین گوش فرا دهید.
با اندیشهٔ روشن به آن بنگرید میان این دو آئین (دروغ و راستی) خود تمیز
دهید. پیش از آنکه روز واپسین فرا رسد، هر کسی به شخصه دین خود اختیار کند.
بشود که در سرانجام کامروا گردیم.
ارج‌گذاری زندگی در این جهان .
زرتشت
به زندگانی دنیوی بی‌اعتنا نیست و درویشی در آن راهی ندارد. زرتشت رسالت
خود را فقط مذهبی و معنوی نمی‌داند و در ترقی امور اقتصادی و بهبود زندگانی
مادی نیز کوشاست. بخصوص زرتشت به آباد کردن زمین و کشاورزی اهمیت زیادی
داده‌است. زرتشت در سخنان خویش خطاب به کشاورزان می‌گوید که کشور خداپرست
کی گشتاسپ باید از نیروی آنان برتری به هم‌رساند و سرمشق دیگران گردد. در
هات ۳۴ گات‌ها بند ۱۴ آمده‌است
آری ای مزدا از پاداش گران‌بهای تو در همین جهان کسی بهره‌مند شود که در کار و کوشش است.
اساس دین زرتشت .
پندار
نیک، گفتار نیک، کردار نیک از خصایص آئین زرتشتی است. در سراسر گات‌ها این
سه کلمه بارها تکرار شده‌است. در هات ۵۱ گات‌ها بند ۲۱ آمده‌است
از
پرتو پارسائی به مقام تقدس رسند چنین کسی از پندار و گفتار و کردار نیک و
ایمان خویش به راستی ملحق گردد. اهورامزدا به میانجی وهومن (مظهر اندیشه
نیک و خرد و دانایی خداوند) به چنین کسی کشور جاودانی ارزانی دارد. مرا نیز
چنین پاداش نیکی آرزوست.
همچنین انسان باید در فتح راستی و شکست دروغ بکوشد. در هات ۳۰ گات‌ها بند ۸ آمده‌است
کشور جاودانی (بهشت) از آن کسی است خواهد بود که در زندگانی خویش با دروغ بجنگد و آن را در بند نموده، به دست راستی بسپرد.
http://www.beayan.net
آیین پرستش و مراسم دینی .
در گات‌ها به هیچ روی
از آیین‌های دین و مراسم پرستش و آداب قربانی و اعیاد گفت‌و‌گو نیست. زرتشت
اعمال قربانی و باده‌نوشی‌های دینی و بکار بردن هوم را با سختی و قاطعیت
مردود دانسته‌است. پلوتارک مورخ یونانی نوشته است زرتشت ایرانیان را در
عبادت اهورامزدا فقط به فدیه معنوی که نیایش و سپاسگزاری باشد موعظه نمود.
عنوان
کاهنان و پیشوایان مذهبی پیش از زرتشت کرپان بود که مراسم و نیرنگ‌ها و
مناسک دینی را که بسیار پیچیده بود، برای مردم انجام می‌دادند و علاوه بر
دستمزدهای کلان، قدرت فوق‌العاده‌ای داشتند. هوم نوشابهٔ سکرآوری بود که در
این نیایش‌های مذهبی می‌نوشیدند، مرگ‌زدائی صفت آن بود و پیداست که هوم را
نیز بسان ایزدان و فرشتگان به یاری می‌خواندند.
در هات ۳۲ گات‌ها بند ۱۲ و ۱۴ آمده‌است
نفرین تو باد ای مزدا به کسانی که با فریاد شادمانی گاو قربانی می‌کنند.
همچنین در منع مسکرات در مراسم مذهبی در هات ۴۸ گات‌ها بند ۱۰ آمده‌است
کی
ای مزدا شُرَفا به رسالت نیک پی خواهند برد؟ کی این مشروب سکرآوردنده و
کثیف را خواهی برانداخت؟ از آن چیزی که کرپانهای زشت کردار و شهریاران
بدرفتار، به عمد ممالک را می‌فریبند
سنجش اعمال در روز رستاخیز
مزدا
پس از سر آمدن زندگانی در روز واپسین در کشور جاودانی خود، آنچه نیک و
نیک‌تر است به آن کسی بخشد که خوشنودی او را بجای آورد، همچنین زشتکردار را
که از او نافرمانبرداری نمود، به سزا رساند
همچنین در در هات ۴۶ گات‌ها بند ۱۰ و ۱۱، هات ۵۰ بند ۴ و هات ۵۱ بند ۱۳، از پل چینود ذکر رفته‌است.
این
چنین این نفس دروغ‌پرست، پاداش یقینی هدایت‌شدگان راه راست را، از خود دور
نمود. روانش در سر پل چنوات هنگام حساب واپسین در بیم و هراس خواهد بود،
برای آنکه از کردار و گفتار خویش از راه راست دور افتاد
کرپان‌ها
و کوی‌ها (کاهنان مذهبی و رهبران سیاسی مخالف زرتشت) به واسطهٔ تسلط خویش،
مردم را به سوی اعمال زشت دلالت کنند تا آنکه حیات جاودانی آخرت آنان را
تباه نمایند. روان و وجدان آنان وقتی که به نزدیک پل چنوات رسد، در بیم و
هراس خواهد افتاد. آنان جاودیدان در خانهٔ دروغ (دوزخ) بمانند
* پایانی برای آفرینش نیست. همان گونه که آغازی نداشته است. اهورامزدا همیشگی است و فروزه های او از جهت چونی (کیفی) هم دگرگونی ناپذیرند و از جهت چندی (کمی) افزاینده. آفرینش یکی از آن فروزه هاست.
* اشا دگرگونی ناپذیر است. بنابراین راستی پایانی ندارد.
* گات ها، اشاره به پایان زمان دارد. پایان زمان، سرانجام یک دوره (سیکل) آفرینش و ادامه آن بیرون از زمان و یا در بی ابعادی است.