امشاسپندان

اَمِشَه سْپِنْتَه یعنی پاکان  بی مرگ صفاتی هفت گانه ای هستند که خدا آفرینش را بر آنها استوار کرده است .

این صفات در حقیقت آیینهاى خدایى برای آفریدن ، پروریدن ، گستردن ، پیشبردن ودگرگون ساختن هر چه در آفرینش است ، می باشد .

با گذشت زمان این پاکان بی مرگ هر یک به فرشتگانی بزرگ و مقدس که دارای روحی جداگانه هستند تبدیل گشتند و این مقدسان بی مرگ هر یک دارای وظایف مخصوصی می باشند .

نخستین ، سْپِنْتامَئِیْنْیو یا سپنتامینو به معنای خردافزاینده یا روح مقدس و نیک می باشد که پرتو آفرینندگی خدای دانا است و از همین آیین است که آفرینش و هر چه در آن است ، پدید آمده و می آید و روی به افزایش و گسترش و پیشروی دارد.

دومین ، وُهومَنَه یا وُهومَن یا بهمن به معنای منش و اندیشه نیک می باشد این اندیشه سرچشمه همه گفتارها و کردارهای نیک است این اندیشه نیک است که انسان را آگاه می سازد و رازهای جهان را آشکار می نماید از منش نیک است که انسان خدای خود را درست دریافته و آنچان که باید و شاید می شناسد و به او مهر می روزد. این امشاسپند سرپرست و حامی گله و ستوران و نگهدار و حراست کننده همه ى موجودات زنده به ویژه مردمان می باشد و این بهمن امشاسپند بود که اشو زرتشت را به همپرسی اهورامزدا می برد .

سومین ، اَشَه وَهیشْتَه یا اردى بهشت به معنای بهترین پارسائى یا بهترین پرهیزگاری یا بهترین قانون می باشد اشه قانون خدایی است و نظم زمین وآسمان از ان است راستی آن شاهراهی است که همه خواه ناخواه بر آن گام زنان به سوی رسایی و کمال و جاودانی و ابدیت می روند . راستی اصل آفرینش استو مردمان باید این اصل را دریابند و آن را گرامی و استوار نگاه دارند و در راه آن از یکدیگر سبقت جویند. این امشاسپند نگهبان و حامی آتش و دشمن سرسخت اهریمن و دیوان می باشد .

چهارمین ، خْشَتْرَه وَئیرْیَه یا شهریور به معنای بهترین شهریاری یا شهریاری خدایى می باشد و آن وضعی از جهان است که مردم از روی اندیشه نیک وخرد روشن خود برگزینند و با گفتار و کردار نیک دست به دست هم داه و دل به دل هم بسته و آن را به وجود آورند در عالم مینوى نشان قدرت ، سلطنت و شوکت خداوند و در جهان گیتایى حمایت کننده و نگهبان سنگ ها و فلزات می باشد .

پنجمین ، سْپِنْتَه آرمَئتى یا سپندارمذ یا اسفند به معنای آرامش درونی یا آرامش افزاینده یا آرامش مقدس می باشد این امشاسپند روی زمین آشتی و آبادی وشادی را می افزاید و برای پیشرفت جهان بسى شایسته و بایسته است این امشاسپند مظهر فروتنی و تسلیم کامل در برابر خواسته ها و امیال اهورایى است و در جهان گیتایى سرپست و نگهبان و ایزد زمین می باشد .

ششمین ، هَئُورْوَتات یا خرداد به معناى کمال و رسایى می باشد در شهریاری برگزیده ، در آرامش و آسایش ، در درست اندیشى و درست کارى تندرستى و توانای افزایش پیدا می کند . تن وروان پیش می روند و در خود کمی و کاستی را که در می یابند درو می کنند و بهتر و برتر می شوند و خود و جهان خود را به سوی رسایی و کمال می برند این امشاسپند مظهر کمال و و رسایی خدا است و در جهان گیتایى نگهبان و پریستار آب می باشد .

هفتمین ، اَمِرِتات یا امرداد به معنای بى مرگی و جاودانگی می باشد. از کمال و رسایى حاصل شده جاودانگی و بی مرگی و ابدیت بدست می آید و کمال باید جاویدان باشد و گرنه کمال خوانده نمی شود پس رسایى و جاودانگی از آن پرتوهای خدایى است که ما را به خواست خود می رساند و این کمال جاودانه است که ما را به وصال خدا می رساند و در جهان گیتایى این امشاسپند نگهبان و پرستار گیاهان می باشد .

همچنین یک روز از هر ماه و یکی از ماههای سال به نام آنها نامیده می‌شود.

۱- بهمن (وهمن) : روز دوم - ماه یازدهم

۲- اردیبهشت : روز سوم - ماه دوم

۳- شهریور : روز چهارم - ماه ششم

۴- سپنته آرمیئتی (سپندارمز=اسفند) : روز پنجم - ماه دوازدهم

۵- خرداد : روز ششم - ماه سوم

۶- امرداد : روز هفتم - ماه پنجم

پیش گفتار جهان بینی زرتشتی

پیش گفتار:
از انجا که روش تعلیم و تفهیم و توجیه اصول و فروع دین و شرایط و فواید انجام واجبات مذهبی در هر زمان و مکانی وابسته به میزان فهم و پایه و دانش و خرد پیروان ان مذهب است و نمیتوان همیشه و در همه جا دلایل و شواهد مشابه و روایان و امثال گذشتگان را در این موارد کافی دانست و با پیشرفت زمان و همگانی شدن علم و دانش و تغیر جهانبینی مذهبی و فکری...باید روش اموزش و توجیه شایست و ناشایستی های ان نیز تغیر یابد.
لذا این جانب پس از سال ها تدریس و بحث و ایراد سخنرانی های دینی و تجربیات به دست امده در این راه بر ان شدم تا به شیوه روز و بنا به پیشرفت دانش و بالا رفتن پایه اندیشه و خرد و تحصیل جوانان زرتشتی کتابی فراهم کرده و در دسترس انها قرار دهم تا هم بهتر دستور و فرمان دین و ود پیروی ان را دریافته و هم بیش از پیش اماده خدمت به خانواده و هم گروه و هم میهنان و به طور کلی همه مردم جهان گردند.
در عین حال از وسوسه های اهریمنان و زیان های فرهنگ غربیان و سیاست های ویرانگر دشمنان در امان باشند.
در گذشته که بشر کمتر اجتماعی فکر کرده و بیشتر متوجه منافع فردی و خصوصی خود بوده است علما و مکتب های اخلاقی ضمانت اجرایی اوامر و نواهی دینی را تنها در رستگاری و رسیدن انها به بهشت و رهایی از دوزخ میدانستند که در این مورد شاعر نامدار ایران ناصرخسرو چه نیک سروده است که:

حدیث جنت و دوزخ رها کن
پرستش خاص از بهر خدا کن
یا اینکه فیلسوف و حکیم نامی ایران عمر خیام فرموده:
در صومعه و مدرسه و دیر و کُنِشت
ترسنده ی دوزخ اند و جویای بهشت
ان کس که ز اسرار خدا باخبر است
این ترس و امید دل دمی هیچ نکشت

حال انکه اشو زرتشت پیامبر نامی ایران در چند هزار سال پیش فرموده است:
وَنگه دَزدا و مننگهوُ شیَ اُتَن نام انگهِ اوش مزدایی
یعنی: نیک اندیش واقعی کسی است که کارهای نیک را تنها برای خشنودی اهورامزدا انجام دهد.
یا انجوری که سروش اصفهانی مفاد ان را به شعر دراورده است:
تو در فکر شادی هرمزد باش
نه در فکر پاداش یا مزد باش
باز از انجایی که در همه جای اوستا خشنودی خدا همان خشنودی خلق خداست به دنبال همان سرود اشو زرتشت میفرماید:
خشَترم چا اهورایی آ ییم دَرَگوُبیو دَدَت واستارم
یعنی: اهورامزدا از کسی خشنود میشود که ناتوانان و درمانگان را دستگیری کند.یا بنا بر سرود دیگر گاتها:
اشوتا اهمایی یَهمایی اوشتا کَهمایی چیت
یعنی: خوشبخت کسی است که در پی خوشبختی دیگران باشد.که شادروان فردوسی ان را به شعر چنین سروده است:
به نیکی گرای و میازار کس
ره رستگاری همین است و بس
امید است جوانان هم کیش راه عملی اندیشه و گفتار و کردار نیک یا اصول سه گانه دین خود را چنانکه باید دریابند و به پیروی از فرمان اوستایی«خَیت وَدَثَ» (کوشش و تلاش و فداکاری در راه خدا و مردم) بکوشد تا بدین وسیله خوشبختی خویش و دیگران را فراهم سازد.

ایدون باد(چنین باد)
موبد رستم شهزادی

شهریور 1364

سپنتامئینیو و انکرمئینیو

سپنتامئینیو « روان مقدس،گوهر پا ک»
در برابر اَنگرمئینیو به معنی نفس پلید یا اهریمن که به صورت دو گوهر
همزاد در نهاد آدمی همانند رویا بدون حرکت و فعالیت سرشته شده اند و انسان که
دارای آزادی و اختیار است اگر در اندیشه، گفتار و کردار، نیکی و پا کی را برگزیند
همراه و همگام با سپنتامئینیو و نفسِ پا ک می شود و اگر شیوة دروغ و پلیدی را
برگزیند و پیرو اَنگرمئینیو و اهریمن میشود که در این صورت آفرینندة بدی ناپاکی و
گناه میشود. ایندو نفس (دو گوهر – دو مینو) ویژه نهاد و اخلاق آدمی هستند .
سپنتامئینیو آدمی را به سوی اهورامزدا و صفات او که امشاسپندان هستند رهبر ی
می کند. به وسیلۀ اوست که انسان به خدا نزدیک میشود. (به بند 3هات 30 نگاه کنید).