http://yazd.irib.ir
سریزد از آبادی های پر رونق و وسیع یزد قدیم محسوب می شده و قلعه آن همچون دژی مستحکم و استوار، عنصر دفاعی این زیستگاه پر رونق منطقه به شمار می رفته است.
قلعه سر یزد در مجاورت جاده
یزد _ کرمان و در پهنه کشتخان مجاور روستای سریزد قرار گرفته و به همراه
قلعه مهرپادین از بزرگترین و زیباترین قلاع خطه مهریز می باشد.
گرداگرد این بنا را خندقی به عرض تقریبی 6 متر و عمق بین 3 تا 4 متر که اولین لایه دفاعی قلعه محسوب می شده ، محصور کرده است.
این
بنا دارای دو حصار و باروی دفاعی بوده که حصار بیرونی با ارتفاع 6 متر
شامل 3 برج مدور و یک برج مکعب شکل و حصار داخلی با ارتفاع متوسط 9 متر
شامل 6 برج مدور می باشد.
سر در ورودی قلعه نیز به شکل برجی با
پلان مربع مستطیل در میانه ضلع شمالی یکی از زیباترین ورودی های قلاع در
منطقه به شمار می رود و از طریق پل متحرکی که بر روی خندق باز می شده ،
امکان ورود و خروج به بنا را میسر می ساخته است.
فضاهای داخلی قلعه در دو و بعضا سه طبقه، شامل بخشهای مسکونی، خدماتی و ... با نظم و چیدمان خاصی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
پیچیدگی در روابط فضاهای داخلی به همراه برج و باروها و تزئینات هندسی ساده و با وقار بر روی آنها و حجم زیبای بیرونی بنا در دل دشت از زیبایی های منحصر به فردی به شمار می رود که بنا را در زمره یکی از زیباترین قلعه های کشور قرار داده است.
قدمت قلعه سریزد به دوره ساسانی بر می گردد و این قلعه به شماره 1084به ثبت آثار ملی رسیده است.
همت،هوخت و هورشت (اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک )سه نیک مختصری هستند که چکیده فلسفه و عرفان ایرانی می باشند. این چکیده نیاز به نمادهایی دارد که افزون بر دربرگرفتن تمام این مفهوم دربرگیرنده تمام ایران و اقوام ایرانی باشد و هر ایرانی بتواند این نمادها را از آن خویش بداند. شاید با کمی اندیشه و ورق زدن تاریخ این سرزمین بپذیریم که زرتشت، فردوسی و کوروش نمادهایی از اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک هستند. از هر یک از این بزرگان شواهد بسیاری از دوست و دشمن در دست است که شایستگی برگزیدن این افراد را نشان می دهد. نماد این مثلث ایرانی و پروراندن این نمادها بتوان مفاهیمر ساده و روان را بیان کنیم.