بیش
از نیمی از خانمها فیبروم رحمی دارند اما همه این خانمها نیاز به درمان
ندارند. فیبروم یک توده خوشخیم است و علت پیداشدن این توده ها هنوز به خوبی
روشن نیست با این حال نقش ژنتیکی در ایجاد این توده، شناخته شده است. وقتی
این موضوع را به خانمی که فیبروم دارد می گوییم اکثرا جواب میدهند که "من
در هیچ یک از اقوامم خواهرها، مادر و .... سابقه چنین مشکلی نداشته ایم.
لازم است گفته شود وقتی می گوییم فیبروم جنبه ژنتیکی دارد، مفهومش این نیست که همه افراد فامیل فیبروم دارند. از طرفی در سال...ها
پیش که هنوز سونوگرافی و روشهای تشخیصی جدید نبود خیلی از فیبرومها اصلا
معلوم نمی شدند، لذا خانمی که فیبروم دارد نمیتواند با قاطعیت بگوید که
مادرش این مشکل را نداشته، شاید داشته و از آن بیخبر بوده.
خانمهای نیازمند درمان:
مسألهای که بسیار اهمیت دارد این است که چه فیبرومهایی احتیاج به درمان
دارند. به طور کلی میتوان گفت که دو گروه نیاز به درمان دارند؛ گروه اول
خانمهایی که فیبرومشان مشکلی ایجاد کرده، مثلا خونریزی زیاد، درد، فشار
در لگن، تکرر ادرار به علت فشار فیبروم به مثانه، سقط و نازایی.
گروه دوم خانمهایی که فیبرومشان خیلی بزرگ شده(مثلا در حد یک رحم حامله سه ماهه)، حتی وقتی ناراحتیای احساس نمیکنند.
روشهای درمان فیبروم:
بیست سالی میشود که دانشمندان دنبال روشهایی ساده تر از عمل جراحی، که روش
معمول درمان فیبروم است، هستند. داروهای متعددی است که میتواند موقتا
فیبروم را تا حدودی کوچک کند اما دارویی که به طور کلی فیبروم را از بین
ببرد وجود ندارد.
داروهایی که فیبروم را کوچک میکنند اثری موقتی دارند و برای طولانی مدت قابل مصرف نیستند.
روش معمول درمان، امروزه در همه دنیا در بیشتر موارد جراحی است. در جراحی
هم پیشرفتهای قابل ملاحظه ای رخ داده است، مثلا جراحی با لاپاروسکوپ.
خیلی از خانمها وقتی صحبت از عمل جراحی فیبروم میکنی می گویند نمی شود با
لاپاراسکوپ عمل شوند؟(یعنی از طریق یک تلسکوپ که از محل ناف وارد شکم می
شود.)
تصورشان این است که اولا برشی روی شکم ایجاد نمی شود، دوم اینکه چسبندگی و نازایی به دنبال آن رخ نخواهد داد.
باید گفت که اولا همه فیبرومها را نمی شود با لاپاراسکوپ عمل کرد، دوم
اینکه همه متخصصان زنان قادر به اینکار نیستند. جراحی با لاپاراسکوپ
احتیاج به آموزش و تجربه زیاد دارد.
سوم اینکه با لاپاراسکوپ هم
چسبندگی ایجاد می شود، شاید به همان اندازهای که با عمل باز پیدا می شود.
مزیت عمل جراحی با لاپاراسکوپ این است که برش عمل بسیار کوچک است و در ضمن
بیمار بعد از عمل خیلی زود میتواند به کارهای معمولش بپردازد.
جراحی باز چسبندگی و نازایی؟!
قضیه به این شوریها هم نیست. امروز با تکنیکهای جراحی جدید و وسایل
امکانات نو میتوان طوری عمل جراحی کرد که امکان چسبندگی خیلی اندک باشد.
اینطور نیست که هر خانمی که فیبروم دارد و عمل شود حتما نازا خواهد شد.
نکته دیگری که بیماران باید بدانند این است که خانمهایی که فیبرومهای
متعدد رحمی دارند احتمال اینکه در 5 سال بعد از عمل جراحی مجددا فیبروم
پیدا کنند، حدود 50 تا 60 درصد است. یعنی فیبرومهای بسیار کوچک که در
هنگام عمل حتی دیده هم نمیشدهاند رشد کنند.
این اتفاق ربطی به
تکنیکی که جراح به کار برده ندارد. بیمار نباید تصور کند که حتما در عمل
چند تا از فیبرومهایش برداشته نشده است و حالا عود کرده است. در این مورد
که آیا برای عمل فیبروم باید فقط فیبروم را برداشت یا نه و اصلا تمام رحم
را، بستگی به خیلی از فاکتورها دارد، مثلا اینکه این خانم آیا بعدا
میخواهد حامله شود یا نه، تحمل بیمار برای یک عمل بزرگ مثل برداشتن رحم در
مقابل برداشتن فقط فیبروم و فاکتورهای دیگر.
خیلی از خانمهای جوان
که فیبروم دارند و میبایست عمل شوند نگرانند که مبادا لازم شود رحمشان
برداشته شود. البته این امکان هست که جراح مجبور به این کار شود اما امروزه
خیلی کم این اتفاق رخ میدهد و در اکثر موارد جراحان میتوانند فقط فیبروم
را بردارند و رحم را برای بارداری حفظ کنند، لذا این نگرانی قدیمی امروزه
خیلی محلی از اعراب ندارد.