"از سیستم فاضلاب پیشرفته تا تالارهای عظیم"
(قسمت اول)
*دروازه ملل (خشایارشاه)*
با رسیدن به بالای صفه اولین بنایی که در مقابل بازدیدکنندگان قرار
میگیرد، دروازه باشکوه و عظیم سنگی است که به نام دروازه همه ملتها یا
دروازه خشایارشاه معروف است. چهار سنگ نبشته هر کدام به سه زبان و تقریبا
مشابه یکدیگر در بالای چهار پایه عظیم کنده کاری شده که نشاندهنده آن است
که این دروازه ورودی توسط خشایارشاه ساخته یا تکمیل شده است. متن فارسی
باستان در وسط و متن عیلامی در جهت خارجی و متن بابلی در نزدیکتر به داخل
بنا قرار دارد.
محور پاشنه در که سنگ بزرگ تزئینی بر گرد آن قرار داشته
و در هر دو گوشه داخلی درگاه موجود بوده، نشانه آن است که این درگاه یک در
دو لنگه و بلندتر از درگاههای دیگر داشته است. براساس عقیده هرتسفلد
ارتفاع این درها باید بالغ بر ۳۰ پا بوده باشد. در داخل این بنا چهار ستون
۱۷ متری وجود داشته که دوتای آنها هنوز باقی است.
گذشته از آن در داخل
این محوطه در نزدیکی گوشه جنوب شرقی، مخزن آب سنگی وجود دارد. این حوض یا
مخزن آب با بنای دروازه و دیگر بناهای تخت جمشید در یک امتداد و جهت قرار
دارد. به نظر میآید که این مخزن از طریق راه آبهای زیر زمینی پر میشده
است. مساحت این بنا درمجموع ۶۰۰ متر مربع است