چهارتاقی خیرآباد از اندک چهارتاقیهای بهجا مانده از زمان ساسانیان است. با این همه در پروژهی بهسازی این یادگار تاریخی که توسط ادارهی میراث فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شده است، مصالحی مانند سیمان به کار رفته که با مصالح و سازه اصلی این اثر همخوانی ندارد.
این در حالی است که بنابر قوانین مرمتی،
در بهسازیها از مصالحی باید سود جسته شود که با آنچه در اصل اثر به کار
رفته، هماهنگی، سازگاری و همسانی داشته باشد.
به گزارش میراث خبر، مصالح اصلی به کار رفته
در ساخت این چهارتاقی، سنگ و گچ و لاشه است که صدها سال، گنبد بزرگ این
سازه را برپای داشته است، مرمتگران وابسته به ادارهی میراث فرهنگی استان
کهگیلویه و بویراحمد اما در کاری غیرکارشناسی پایههای آن را با ملات سیمان
بازسازی کردهاند که هیچ سازگاری با برجایماندههای این چهارتاقی ندارد.
افزونبر
اینها، در این بازسازی، سنگچینیهای انجامشده در پایههای بنا نیز به
شکلی ناموزن کار گذاشته شده است به گونهای که اکنون هر کدام از پایههای
بنا با دیگری متفاوت است. این در حالی است که معماران ساسانی برای ساخت
چهارتاقیها از منظمترین و دقیقترین شیوههای معماری بهره میجستند.
چهارتاقی خیرآباد در ۵۰ کیلومتری شمالباختری شهرستان گچساران در کنار راه گچساران به دهدشت و در کنار رودخانهی بزرگ خیرآباد است.
در
راه باستانی خوزستان به فارس که با نام راه شاهی میشناسیم و میان شوش،
پایتخت زمستانی به تختجمشید، پایتخت تابستانی هخامنشیان کشیده شده، بناهای
یادمانی بسیاری ساخته شده است که یکی از این سازهها چهارتاقی خیرآباد
است. در کنار این چهارتاقی، برجایماندههای دو پل ساسانی و یک پل سلجوقی
نیز دیده میشود.
چهارتاقی خیرآباد دوم اسفندماه ۱۳۲۷خورشیدی به شمارهی ۳۷۱ در سیاههی یادگارهای ملی ایران به ثبت رسیده است